martes, 30 de noviembre de 2010

Arrantza sareak

Arrantza sareen industriak gero eta indar gutxiago dauka, honegaitik hau indartu egin nahi dugu. Honela existitzen den zerbait indartuz, inongo inbertsiorik egin gabe, sektore bat bultzatuz soilik.
Sareak oinarritutako eraikinak, egoteko eremuak, natura.... erabiliko ditugu gura proiektu hau osatzeko.
Honetarako sareak izan ditzakeen erabilera desberdinak aztertu eta ondorio batetara iritsi behar gara proiektua gauzatzeko.
Sarea kontentzio hormak, moskitera, tentsore, eremu-banatzaile, filtro, hamaka, ``sombrilla´´...modura erabili daiteke beste hainbat gauzen hartean. Oso ugariak dira honen funtzioak, honela irtenbide gehiago emango dizkiogu arrantza sareari industria hau errazago bultzatuz.

Arrantza Bermeon

Orain direla urte askoko sistema berdinak erabiltzen dira, betikoak, baina sare handiagoak eta jauzia kalkulatzeko sensoreen bitartez lagunduta.
Sarea sakonean erabiltzen da, en bajuras. Lehen sarea hariz egiten zen eta gero sintetikoz (arraina bertan uzten bazen sarea uzteldu eta zulatu zitekeen). Orain sareak fabriketan egiten dira sintetikoak, nailon-ezkoak... Sareak konpondu egiten zituzten emakumeak beraien semeekin joaten ziren.
Kainaberak banbu edo fibra sintetikoz egiten dira, gantzo batez lagundu behar dira arraina oso pisutsua bada kainabera apurtu daitekeelako.
Materialak: metalak fundizioa batez ere; egurra gaur egun bere erabilpenaren portzentaia jeitsi da;…
Gaur egun ere eskuz konpontzen dira.
Currican =cacea (25-30 apareju erabiltzen dira arrastra banku bakoitzeko)
Palangle
Almadraba
Enmaye-antzinean erabilitako arrantza mota.
Bolanta-enmayoaren artea da-arrain txikiak ihes egiten dute, ertainak geratu egiten dira baina handiak errebotatu egiten dute, ihes ere.
Tresmayo-metodo honek min handien sortu duena izan da kantauri itsasoan. Bolantaren antzekoa da baina hiru sareekin, horrela ez da arrainik eskapatzen.
Sardinal-hegoaldetik erabiltzen da.
Cerco-gaur egun gehien erabiltzen dena da (antxoa, sardina, atun…). Alacran atuneroa.
Bermeo-orain: antxoa, berdel, sardina, txitxarrillo, bonito…   lehen: macarel, merluza, besugo…
Arrastrea
Sarda- lehengo sistemak arrainak behean zeudenean detktatzen zituen, oraingoak arrainak dauden lekuan detektatzen ditu.
Bonito- itsasoan 15 egun ematen dira arrantzan.
Azores- 3 edo 4 hilabete ematen dira materiala portuetan deskargatzen, Vigon egunero deskargatzen dute adibidez.
Campaña de primavera- otsailean irten, martzoan edo apirilean bueltatu, antxoaren arabera bueltatzen da, batzutan buelta ekaina eta uztailerarte luzatzen da.
Pato mangera- arrainak ez du itsasontzia ikusiko, baina bonitoak zeboa hobeto ikusiko du, txisteak itsasontziaren zaratak disimulatu egiten ditu uraren txapoteoz.
Lehen itsasontziak egur ontzioletan egiten ziren, astilleros de rivera.
Murueta- txapazko itsasontziak, izotzgailuak dira, hauek 3m ko altuerako 400m2 ko espazioak ziren, 3500tona pisatu zitezkeenak. Makinaria ugari dute, txapazkoak egurrezkoak baino handiagoak izan daitezke.
Sakonerako itsasontziak egurrezkoak. Gaur egun ez daude ia egurrezkoak.
Bermeokoak tren geltokiaren alboan daude.
 Hondakinak: Motorearen olioa lehen itsasora botatzen zen, orain portuetan kontenedore batzuk daude hau batzeko prest.
Itsasontzi berri bat enkargatzerako orduan, zahar baten txatarra edo arrastoak eman behar zaizkio egileari, hau itsasontzi komurua mantendu daiten bermatzen duen arau bat da. Legeak pisu erlazio batzuk ezartzen ditu. Gero ontziolak arrasto zahar horiek aprobetxatu ditzake. Egurraren trukaketa hau toneladatan erregulatzen zen, lehen 200 itsasontzi egiten ziren urtero Bermeon, baina gaur egun 30 itsasontzitik ez da pasatzen.
Arrantza egitera irtetzen direnean ezer gabe irtetzen dira, zeboa eta guzti kanpoan hartzen dute. Anzueloa arrain motaren araberakoa izango da eta baita uraren distira edo kolorearen araberakoa. Frogatzen da eta gero aldatu egiten da guztuaren arabera. Objetos izeneko arrantza elementua itsasontzian bertan egiten dira.
Objetos-sare zaharrak+egur flotanteak; hauek lotuz osotutako baltza batzuk dira eta hauen pean, itsalean geratzen dira arrainak, honela erakarri egiten dira.
Itsasontzia ez daiten asko balanzeatu estabilizadore batzuk ditu.
Sarea plegatuta batzen da (kortinen antzera) liatu edo enredatu ez daiten. Cancamo edo mosketoiak egoki kokatu behar dira sarea uretara botatzean apurtu ez dadin.
Arrantza sistemak gutxi aldatu dute, baina materialak garatu egin dira urteekin.
Orain dela mende erdiko egurrezko kajoiak arraina pilatzeko erabiltzen ziren, baina gobernuaren esanetan altzairu galbanizatuzko beste batzuengaitik aldatu ziren. Ondoren ozakidetzak osasun probak egiten zizkienean positibo ematen zuen bakteriatan, nahiz eta kanpotik oso garbi iruditu ur presioarekin garbitzen zelako. Aldiz egurrezkoak, kanpotik zikinagoak iruditzen zutenak, negatibo ematen zuten bakteriatan, baina erretiratu egin zituzten interes pertsonalak zirela eta (administrazioaren lagunak altzairuzko fabrikak edukitzea…). Baita plastikozko kajoiengaitik aldatu ziren hasierakoak , garbiagoak, baina hauek arrainak hegotzi egiten zituzten behekaldean. Gaur egun azkenik plastiko hobeekin egindakoak erabiltzen dira batez ere.
Bermeokoa atunero arantzan gogorrenetakoa da.













lunes, 8 de noviembre de 2010

INTER ARENAE - Igerileku naturalak Laidan




Entregaruko dudana azkekngo horria da, bestea osagarri moduan hobeto ikusteko xehetasunak.
Nire ideiarekin aurrera jarraituz proiektuari gero eta irtenbide hobeak eman dizkiot.
Azkenean aldagelak solariuma eta jatetxea alde batean pilatuta jarri ditut, honela altuera batetan igota ura ez da bertan sartuko, ezta area ere ez. Beste eraikina (lurrun bainua eta ur beroko igerilekua dituena) ordea, beste igerilekuekin batera jarri dut. Ez du importa barrura area edo ura sartzen bada, aberasgarria izan daiteke askotan.
Beste alde batetik, itsasora edo hondartzara jeisteko eskailerak dauzkagu, batzuk uretara jeisten direlarik jarraian.
Eskaileren inguruan dagoen lur zatia jeitsi egin dut metro eta erdi, honela ez daukazu harreman zuzena errepidearekin, eta 2 eremu hauek banatuz bidegorri bat jarri dut.
Aparkalekuak ere aldatu egin ditut, autobus geltokia jarri eta baita hauentzako aparkalekuak ere.
Jarri ditudan kotxeentzako aparkalekuak minusbalidoentzako edo bertan lan egiten duen jendearentzako bakarrik dira.
Honek ezerosotasuna ekar dezake trasto guztiak autobusean eramateko, honegaitik hondartzako gauzak alokatzeko gune bat ere jarri dut.

Orain hasierako ideia proiektura eramatea lortu dut. Sentsazio ezberdinak lortu nahi nituen jendearengan espazioarekin, tenperaturarekin, koloreekin... jolastuz eta honi forma emateko erromatarren termen ideia hartu dut oinarritzat, antzeko funtzioa duten igerileku eta guneak jarriz.